Broj sajber napada na stare i nesigurne Wi-Fi rutere je značajno porastao u poslednje tri godine. Samo u toku 2018. godine pojavilo se čak 35 novih vrsta elektronskih pretnji koje ciljaju rutere, tj. 35 malicioznih kodova koji zlim hakerima omogućavaju da lako preuzmu kontrolu nad vašim ruterom. Ukoliko još uvek koristite stari ruter, rizikujete da budete laka meta…
Po svemu sudeći, broj hakerskih napada na wireless rutere nedužnih korisnika neće krenuti silaznom putanjom ni u toku 2019. godine. Zato je jako važno da obratite pažnju na ovaj „osetljivi“ deo svoje kućne tehnike, bez obzira na to da li planirate da i dalje koristite vaš stari ruter ili razmišljate o kupovini novog rutera.
Za prosečnog korisnika interneta, Wi-Fi ruter je uređaj koji se jednom poveže i podesi, a onda se na njega gotovo potpuno zaboravi. Tek ponekad, kada internet konekcija zakaže pa treba da restartuje ruter ili kada treba da pročita šifru za pristup Wi-Fi mreži, koja se nalazi na nalepnici zalepljenoj na ruter, prosečan korisnik priđe svom ruteru – što je loša navika.
Martin Hron, ekspert za sajber bezbednost iz kompanije Avast, poznate po istoimenom antivirus programu, u jednom intervjuu rekao je: „Za većinu korisnika ruter je samo neka elektronska naprava koja stoja u ćošku i skuplja prašinu“.
Nažalost, baš to može da izazove velike probleme. Naime, iz navedenog razloga softver mnogih rutera godinama nije ažuriran, što ih čini lakim metama za hakere. Istraživanje koje je sproveo Američki institut za zaštitu potrošača je pokazalo da 83% kućnih i kancelarijskih rutera ima slabe tačke, odnosno softverske ranjivosti koje bi hakeri mogli da iskoriste i zloupotrebe.
Jednom kompromitovani, ruteri se mogu koristiti za izvršavanje DDoS (Distributed Denial of Service) napada ili za prikupljanje korisničkih imena i lozinku. Hakeri mogu da iskoriste vaš ruter kako bi se sakrili prilikom obavljanja nezakonitih aktivnosti tako što će izgledati kao da se ta aktivnost obavlja sa vaše IP adrese, a ne sa pravog izvora. Drugim rečima, ukoliko haker pristupi nečijem bankovnom računu, to će učiniti preko vašeg rutera i izgledaće kao da ste vi izvršili krivično delo jer će se kompletan internet saobraćaj odvijati preko vašeg rutera i vašeg internet operatora.
S obzirom na to da danas veliki broj korisnika ima brzu internet konekciju, žrtve hakerskih napada često neće ni primetiti da se sa njihovim ruterima dešava nešto čudno. U najblažem slučaju, vaš ruter može biti upotrebljen za „kopanje“ BitCoin-a ili druge kriptovalute. Kompromitovan ruter ne mora odmah da bude na meti udara, već se može staviti u bazu podataka kako bi podaci za pristup ruteru mogli kasnije da se koriste.
Кako zbog interneta sve više uređaja povezujemo sa ruterima, tako se povećavaju i rizici od raznih vrsta sajber napada. Ruteri su u osnovi mikroračunari, tako da sve što može da inficira njih, može da inficira i rutere.
Kako da zaštitite svoj stari ruter od hakerskih napada?
Pre svega, posetite web sajt proizvođača vašeg rutera i proverite da li je za vaš model dostupan novi softver (stručno: firmware). Nove verzije softvera najčešće sadrže ispravke prethodno uočenih grašaka i bezbednosnih propusta, a neretko donose i nove funkcije, tako da je ažuriranje softvera od suštinskog značaja za sigurnost vaše kućne mreže. Ukoliko niste dovoljno iskusni, preporučujemo vam da ovaj korak, tj. ažuriranje softvera rutera, prepustite nekom iskusnijem jer nestručno ažuriranje softvera može dovesti do kvara rutera.
Takođe, preporučljivo je i da starije modele rutera zamenite novim modelima. Novi modeli, logično, fabrički dolaze softverom novijeg datuma, koji je primetno otporniji na hakerske napade.
Imajte u vidu da napredniji i vredniji ruteri nude znatno više mogućnosti za kontrolu i veliki broj opcija za podešavanje načina rada. Finim podešavanjem se može postići zavidan nivo bezbednosti. Kod ovakvih rutera se ažuriranje internog softvera najčešće obavlja automatski, tako što proizvođač rutera putem interneta šalje nove verzije softvera, ispravke, dopune i „zakrpe“ direktno na korisnikov ruter. Takođe, nije redak slučaj da napredniji ruteri budu opremljeni i posebnim softverom koji sve vaše uređaje čuva od virusa i drugih sajber pretnji, što je više nego vredna funkcija.
Wi-Fi ruteri: veliki izbor, fer cene, kupovina na rate bez kamate – Gigatron.
Pročitajte i druge tekstove iz rubrike Slobodno vreme.